پژوهش حاضر در بازة زمانی نزدیک به دو سال و با مطالعه و مراجعة مستمر به حدود هشتاد روستای مختلفِ منطقة موسوم به موکریان، واقع در جنوب استان آذربایجان غربی انجام شده است. داده های مربوط به مقالة پیش رو با توجه به ویژگی های فرهنگی و اجتماعی جامعة روستایی مورد مطالعه، به شیوة کیفی و به روش نظریة زمینه ای و با استفاده از فنون مصاحبه های عمیق، تاریخ شفاهی و مشارکت میدانی جمع آوری شد. پس از انجام مصاحب...

 مناقشات مربوط به ماهیت و واقعیت علم سیاست در ایران جزو مباحث مرسوم در سال‌های اخیر است. عده‌ای آن را ساختی نظری برای امری واقعی دانسته‌اند تا بدان وسیله بتوانند چارچوبی تجریدی برای پدیده‌ای عینی تدارک ببینند. اما عده‌ای دیگر برآنند که علم سیاست ماهیتاً دانشی کاربردی است، چراکه در بادی امر در پی مدیریت بهتر شهر و جامعه بوده است. بر این اساس، هدف این مقاله بررسی وضعیت این دانش و تحول...

نظریة کنش ارتباطی (جهان زیست و سیستم) و نقد اجتماعی- سیاسی دکتر محمود شفیعی چکیده: نقد حوزه های مختلف جامعة مدرن با استخدام دو مفهوم «جهان زیست» و «سیستم»، از مؤلفه های جامعه شناختی نظریة کنش ارتباطی، مهم ترین تلاش فلسفی- اجتماعی هابرماس در دهة هفتاد میلادی است. استدلال این است که هر نظام اجتماعی به انسجام نیاز دارد و بدون آن با بحران روبه رو خواهد شد؛ امّا انسجام اجتماعی، نه صرفاً برآ...

در دهة گذشته، جامعة علمی ایران از روش­های تحقیق کیفی، از جمله روش نظریة داده­بنیاد در پژوهش­های علوم مدیریتی استقبال کرده و از آن به عنوان یک روش کارآمد بهره برده است. تفاوت­های موجود بین دو بنیانگذار نظریة داده­بنیاد، به شکل­گیری دو شیوة متفاوت از این روش منجر شده است: نظریة داده­بنیاد کلاسیک و نظریة داده­بنیاد استراوسی. علی رغم مزیت­ها و برتری­های عمدة روش نظریة داده­بنیاد کلاسیک، محققان ایرا...

در این مقاله با استفاده از «نظریة آشفتگی» به بررسی جامعة ‌ایران و علوم اجتماعی در آن خواهیم پرداخت. ابتدا نشان خواهیم داد که جامعة ایران رفتاری «آشفته» از خود نشان می‌دهد و به دلایلی که ذکر خواهد شد می‌توان آن را به‌مثابة یک سیستم آشفته در نظر گرفت. این امر با برشمردن برخی خصوصیات سیستم‌های آشفته، از جمله «حساسیت به شرایط اولیه» و سازوکار‌های «انبساط و تاشدگی» و جستجوی آن‌ها در جامعة ایران، انج...

مفهوم جنگ عادلانه و نسبت آن با الهیات مسیحی، بیش تر از شانزده قرن است که در کانون بحث های فلسفة سیاسی در جهان مسیحیت قرار دارد، نظریة جنگ عادلانه از مهم ترین نظریه های روابط بین الملل و فلسفة سیاسی پیرامون صلح است که آگوستین (354 م) آن را طرح و بسط داده است. آگوستین جنگ را در صورتی عادلانه می داند که صادرکنندة جنگ دارای مشروعیت الهی بوده و هدفش از این کار اجرای عدالت و برپایی جامعة توحیدی و صلح...

مسکن و محل سکونت آدمی کالبدی است که نشانی از خود فردی و جمعی وی را منعکس می سازد. این امر در مورد همه جوامع، از جمله جامعه ایران، صادق است. وقتی از نسبت میان سبک زندگی ایرانی و شکل مسکن سخن می گوییم، بی تردید عناصر و مؤلفه های گوناگونی را دخیل کرده ایم که مطالعه و بررسی آنها نیازمند پژوهشی میان رشته ای است. نسبت میان سبک زندگی و معماری با مقوله هویت ایرانی معاصر و لاجرم بحث از شکل گیری نوع خاصی...

پژوهش حاضر با پرسش بنیادین نسبت سوژه و ساختار و سپس سوژه و نظام معنایی آغاز می گردد و پی گرفته می شود. سوژه چرا و چگونه ساختارها را بنیان می گذارد و آیا از اساس سوژه می تواند واضِع و صانع ساختارها گردد؟ نسبت سوژه، ساختار و نظام معنایی چیست؟ آیا ساخت فرهنگ هژمون شده یک اجتماع قاتل اراده و منحل کنندة سوژگی نیست؟ و در ادامه نسبت میان سوژه و جامعة مدنی سنجیده و واکاوی می شود تا به درک مفهوم سوژة جام...

موضوع این مقاله، بررسی و تحلیل موانع توسعة اقتصاد ملی- به عنوان یکی از ابعاد توسعه- در ایران در بازة زمانی برنامه­های اول، دوم و سوم توسعه است. پس از بیان مسئلة تحقیق و اثبات آن، راه حل نظری مسئله از طریق ارزیابی انتقادی مفاهیم نظری موجود و درنهایت ساخت دستگاه نظریة ترکیبی- که محصول تلفیق سه نظریة لفت ویچ، نظریة دولت رانتیر و نظریة جامعة کوتاه مدت کاتوزیان است- بیان می­شود. پس از تعریف عملیاتی ...